Все разделы
| Состояние | Хорошее |
| Автор | Шур В. В. |
| Издательство | Вышэйшкая Школа |
| Год издания | 1993 |
| Переплет | Интегральная обложка (полумягкая) |
Тыраж 12500 экз. 160 стар. Уласнае асабовае імя з’яўляецца найважнейшым сродкам ідэнтыфікацыі асобы, паколькі кожны грамадзянін нашай краіны, як і кожны чалавек наогул, атрымлівае уласнае імя адразу пасля нараджэння і рэгістрацыі у загсе. Першая патрэба у імені з’явілася тады, калі чалавек навучыўся адрозніваць членаў свайго племені, а пасля і іншых, калі ён зразумеў, што чалавек – не проста жывая істота. У працах шматлікіх даследчыкаў (этнографаў, лінгвістаў, гісторыкаў) адзначаецца, што у старажытных славянскіх плямёнаў было толькі асабістае імя, ці больш правільна – мянушка. Бо людзей называлі па нейкаму падабенству з раслінай, свойскай жывёлінай, нават са зверам, птушкай, рыбай (Воўк, Заяц, Мядзьведзь, Певень, Карась, Шпак, Дуб, Клён, Ясень). Некаторыя мянушкі утвараліся ад фізічных пераваг ці недахопаў (Здаравяк, Віславух, Галавач, Сушко). Называлі і па іншых прыметах, напрыклад, абставінах нараджэння - доўга чакалі сына, значыць, называлі Жданам обо Чэканам, ці пэўнай рысай характару- Дабрыня, Волат, Пярун. Калі у Кіеўскай Русі адбылося хрышченне славян і яны с язычнікаў ператварыліся у праваслаўных людзей, імён адразу прыбавілася. Візантыйская царква падаравала ўсходным славянам сваю веру у бога, а яшчэ і шмат назваў святых, чые імёны і даваліся царквой пры хрышчэнні народжаных дзяцей. Па візантыйскаму (грэчаскаму) іменаслову, якім былі забяспечаны усе цэрквы, і давалі новароджаным дзецям імёны. Некаторыя імёны перакладаліся. Так былі перакладзены з грэчаскай мовы імёны трох сясцёр-пакутніц – Пісціс, Эльпіс і Харыс, якія ўжо у славянскіх адменніках - Вера, Надзея і Любоў. Ніхто акрамя свяшчэнніка, не мог вызначыць імя, а ён браў з іменаслова тое, што прыпадала на дзень нараджэння, і замацоўваў яго за чалавекам навечна. Гэта было так званае кананічнае (дадзенае па закону) імя, якое прыйшло ці з грэчаскай мовы (Агафон, Кацярына, Нічыпар, Пелагея), ці з лацінскай (Валянцин, Матрона, Павел, Юлія), а бывала, што і з моў Азіі. Сярод іх былі і арамейская (Кіфа, Марфа, Сава, Марта), старажытна-яўрэйская (Адам, Ева, Даніла, Іван, Марыя, Тамара, Якуб) мовы. І імёны з гэтых моў траплялі у царкоўнаславянскую мову, што фарміравалася у першыя гады існавання Кіеўскай дзяржавы, пачынаючы з 10 стагоддзя. Па - рознаму ставіліся святары да сваіх наведвальнікаў, адны сумленна бралі у рукі іменасловы і прапаноўвалі адно, два, тры імені з бліжэйшых да дня нараджэння, другія ж пры гэтым маглі навязаць сваю волю, асабліва да тых, хто некалі пакрыўдзіў ці згнявіў бога і даць дзіцяці не прыгожае і не мілагучнае імя (Агава, Псой, Зілота, Сакердон, Іов, Глікія і інш.). Царкоўныя імёны вельмі неахвоча уваходзілі у жыццё, бо яны браліся на веру, без разумення іх сапраўднага сэнсу. Нараджэнні прыпадалі на адны і тыя ж дні, значыць, множылася паўтарэнне адных і тых жа імён – Ганна, Марыя, Кацярына і Анастасія, Іван, Міхаіл, Васіль і Фёдар. Аднак у жыцці яшчэ доўга людзі карысталіся звыклымі нецаркоўнымі імёнамі (Няждан, Юрась, Таміла, Кірыла, Матруна, Гасцята, Пуцята, Стах).
|
|
Похожие лоты
